De P van Pils, Plas, Podcast en (P)fosfor

Het festivalseizoen is weer begonnen! Terwijl de UVA op Lowlands het risico onderzoekt van drugs en medicijnresten bij struviet terugwinning, wordt voor de thuisblijvers in de Ecosofie podcast door Kimo van Dijk van Wageningen University & Research uitgelegd waarom die kringloop sluiten zo belangrijk is.

Op Lowlands leven tienduizenden bezoekers zich uit op muziek en bier. Ondertussen wordt achter de schermen hard gewerkt aan iets minstens zo waardevols: struviet. Deze fosfaathoudende stof – gewonnen uit urine van de festivalgangers – staat centraal in een innovatief onderzoek van de Universiteit van Amsterdam (UvA). Het toont aan hoe menselijke reststromen kunnen bijdragen aan circulaire landbouw. Bezoekers kunnen het proces met eigen ogen volgen in een transparante proefopstelling, compleet met self-guided tour over circulaire chemie.

We need your pee!

Tijdens het project “We need your pee” onderzocht de UvA welke reststoffen van geneesmiddelen en chemicaliën aanwezig zijn in het herwonnen struviet uit urinesamples van festivalgangers. Want hoewel struviet al langer wordt gebruikt kunstmest, is de zuiverheid ervan cruciaal voor bredere toepassing in de landbouw. Drugs en medicijnresten uit urine vormen een risico voor struviet en een festival is een goede worst-case scenario om dit te onderzoeken.

De resultaten zijn volgens de onderzoekers echter verassend positief. Vrijwel alle drugs en medicijnresten worden verwijderd. Alleen MDMA en paracetamol vormen een klein risico, en dat pas na 40 jaar continue bemesting.

Terugwinnen van struviet en ammoniumsulfaat: de praktijk van morgen

Kimo van Dijk, senior onderzoeker bij Wageningen University & Research (WUR), is enthousiast over dit soort experimenten op festivals. “Dit zijn geen leuke gimmicks meer – dit is de praktijk van morgen,” zegt hij in aflevering 148 van de Ecosofie-podcast. Volgens Van Dijk moeten herwonnen nutriënten zoals struviet en ammoniumsulfaat niet langer als restproduct worden behandeld, maar als volwaardige meststoffen. “We halen jaarlijks miljoenen kilo’s fosfor uit mijnen in het buitenland, terwijl we lokaal waardevolle stromen ongebruikt laten,” stelt hij. “Dat is economisch én ecologisch onhoudbaar.”

Gerecyclede nutriënten

Vanuit zijn rol bij WUR werkt Van Dijk aan onderzoek naar de kwaliteit, toepasbaarheid en acceptatie van gerecyclede nutriënten. Hij pleit voor het stimuleren van vraag, bijvoorbeeld met een bijmengverplichting van herwonnen stoffen in kunstmest. Ook benadrukt van Dijk het belang van kwaliteitsborging. “Boeren en beleidsmakers hebben behoefte aan zekerheid. Als we die kunnen leveren, is brede toepassing binnen handbereik.”

Het Nutrient Platform concludeert: Het staat nog niet op het hoofdpodium, maar één ding is duidelijk: Nutriënten terugwinning, daar zit muziek in!